กระบวนการที่ใช้เพื่อเปลี่ยนแปลงหรือปรับปรุงรัฐธรรมนูญ โดยประเทศไทยก็ได้มีการเปลี่ยนแปลงมาทั้งหมดแล้ว 20 ฉบับ โดยใน การเปลี่ยนแปลงรัฐธรรมนูญ เป็นกฎหมายสูงสุดที่กำหนดสิทธิและหน้าที่ของรัฐและประชาชนในประเทศ การเปลี่ยนแปลงรัฐธรรมนูญ สามารถเกิดขึ้นในรูปแบบต่างๆ การเปลี่ยนแปลงรัฐธรรมนูญสามารถมีผลกระทบอย่างสำคัญต่อระบบการปกครองและสิทธิและเสรีภาพของประชาชนในประเทศ ดังนั้นการเปลี่ยนแปลงรัฐธรรมนูญจึงเป็นเรื่องที่สำคัญและมีความเป็นอันตรายหากไม่ได้ดำเนินกระบวนการให้เป็นไปตามระเบียบที่เกิดขึ้นในรัฐธรรมนูญเดิม

 

รัฐธรรมนูญ มีกี่หมวด กี่มาตรา ตั้งแต่ก่อนจนถึงปัจจุบัน

รัฐธรรมนูญ มีกี่หมวด กี่มาตรา คำตอบคือ มี รัฐธรรมนูญ 20 ฉบับ และรัฐธรรมนูญคือเอกฉันท์หรือกฎเกณฑ์ที่กำหนดระบบการปกครองและการดำเนินงานของรัฐบาล ธรรมนูญเป็นเอกฉันท์สูงสุดของประเทศ ที่กำหนดหลักเกณฑ์และกฎเกณฑ์ในการปกครอง สั่งสอนความรับผิดชอบ และความสัมพันธ์ระหว่างรัฐกับประชาชน รวมถึงการรักษาสิทธิและเสรีภาพของประชาชน

รัฐธรรมนูญมักจะระบุรายละเอียดเกี่ยวกับการสร้างรัฐบาล อำนาจและหน้าที่ของสถาบันรัฐบาล การแบ่งแยกอำนาจระหว่างส่วนราชการต่างๆ การปกครองท้องถิ่น และสิทธิและเสรีภาพของประชาชน เป็นต้น

รัฐธรรมนูญมีบทบัญญัติและกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินการของรัฐบาลและประชาชน และมักมีกระบวนการเปลี่ยนแปลงและการแก้ไขเพื่อเข้ากับสภาวะสังคมและความเปลี่ยนแปลงในระบบการปกครอง ดังนั้นจากการที่สภาพสังคมและการปกครองในตอนนั้น รวมถึงปัจจัยอื่นเปลี่ยนไปทำให้เกิดเป็น ความเป็น มา ของการเปลี่ยนแปลง รัฐธรรมนูญ

ความเป็น มา ของการเปลี่ยนแปลง รัฐธรรมนูญ มาจากสาเหตุปัจจัยใดบ้าง

การเปลี่ยนแปลงรัฐธรรมนูญหมายถึงกระบวนการที่ใช้เพื่อเปลี่ยนแปลงหรือปรับปรุงรัฐธรรมนูญ แต่การเปลี่ยนแปลงรัฐธรรมนูญสามารถเกิดขึ้นจากหลายปัจจัยที่ส่งผลต่อสังคมและระบบการปกครอง โดย ความเป็น มา ของการเปลี่ยนแปลง รัฐธรรมนูญ อาจมีสาเหตุหลักๆ ดังต่อไปนี้

• การเปลี่ยนแปลงทางสังคม: การเปลี่ยนแปลงในความคิดเห็นทางการเมือง ความต้องการของประชาชน หรือการเปลี่ยนแปลงทางสังคมที่ส่งผลต่อการปกครองและระบบทางการเมือง
• การเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ: การเปลี่ยนแปลงในเศรษฐกิจของประเทศ ที่อาจส่งผลต่อการกระจายรายได้ ความเป็นอยู่ของคน หรือสภาพเศรษฐกิจที่ไม่เสถียร
• การเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยี: การเจริญวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในวิถีชีวิต รูปแบบการทำงาน และความสัมพันธ์ทางเทคโนโลยีในสังคม
• การเปลี่ยนแปลงทางวัฒนธรรม: การเปลี่ยนแปลงในค่านิยม ความเชื่อ และพฤติกรรมของประชากร ที่ส่งผลต่อการสร้างความเข้าใจและความยอมรับต่อระบบการปกครอง
• การเปลี่ยนแปลงทางการเมือง: การเปลี่ยนแปลงในการปกครอง การเปลี่ยนแปลงระบบการเลือกตั้ง หรือการเปลี่ยนแปลงในความสัมพันธ์ระหว่างส่วนราชการและประชาชน

การเปลี่ยนแปลงเหล่านี้อาจส่งผลต่อความต้องการหรือความเห็นของประชาชนในการเปลี่ยนแปลงรัฐธรรมนูญ เมื่อมีความเห็นร่วมกันจากประชาชนและส่วนราชการ อาจเกิดกระบวนการการเปลี่ยนแปลงรัฐธรรมนูญขึ้น ซึ่งสามารถเป็นผลในการสร้างระบบการปกครองที่ตอบสนองความต้องการและความเป็นอยู่ของประชาชนได้มากขึ้น และทำให้เกิดเป็น รัฐธรรมนูญฉบับแรก ขึ้นมาด้วยเช่นกัน

 

รัฐธรรมนูญฉบับแรก ประวัติ ความเป็นมา

รัฐธรรมนูญฉบับแรก ของประเทศไทยมีชื่อเรียกว่า  “รัฐธรรมนูญสยาม พุทธศักราช ๒๔๗๕” หรือหลักสูตรสยาม ซึ่งถูกประกาศใช้งานในวันที่ 10 ธันวาคม พุทธศักราช 2475 (พ.ศ. 1932) และมีผลกระทบสำคัญในการเปลี่ยนแปลงระบบการปกครองในประเทศไทยจากระบบกษัตริย์สมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชสยามบรมราชกุมารีไปสู่ระบบประชาธิปไตยราชอาณาจักรไทยในปัจจุบัน

รัฐธรรมนูญฉบับแรกของไทยนั้นสร้างขึ้นจากแรงกดดันของการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและการเมืองที่กำลังเกิดขึ้นในสมัยนั้น ซึ่งเป็นผลจากการเข้าร่วมกับการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและการเมืองระดับโลก รัฐธรรมนูญฉบับแรกมีการกำหนดระบบการปกครองใหม่ที่มีผู้แทนของประชาชนเป็นศูนย์กลาง และกำหนดสิทธิและเสรีภาพของประชาชน รวมถึงการแบ่งแยกอำนาจระหว่างสามัญสำนักและอำนาจสูงสุด ซึ่งเป็นหลักสำคัญในการก่อตั้งรัฐบาลประชาธิปไตยในประเทศไทย

 

ประวัติรัฐธรรมนูญฉบับที่1-20 ของประเทศไทย

ฉบับที่ 1-20 ของรัฐธรรมนูญไทยนั้นได้มีการเปลี่ยนแปลงและการแก้ไขรัฐธรรมนูญตั้งแต่เริ่มสร้างปี พ.ศ. 2475 (1932) จนถึงปัจจุบัน ซึ่งได้มีการแก้ไขและปรับปรุงเนื้อหาของรัฐธรรมนูญไทยหลายครั้งในช่วงเวลานั้น โดยมีรายละเอียดดังนี้

• รัฐธรรมนูญฉบับแรกของประเทศไทยเรียกว่า “รัฐธรรมนูญสยาม พุทธศักราช ๒๔๗๕” หรือหลักสูตรสยาม ซึ่งถูกประกาศใช้งานในวันที่ 10 ธันวาคม พุทธศักราช 2475 (พ.ศ. 1932)
• รัฐธรรมนูญฉบับที่ 2 ของประเทศไทย หรือ “รัฐธรรมนูญราชอาณาจักรสยาม พุทธศักราช ๒๔๗๕” ถูกจัดทำขึ้นโดยคณะกรรมการภาคีเครือข่ายเพื่อรัฐธรรมนูญเมื่อปี พ.ศ. 2475
• รัฐธรรมนูญฉบับ 3 ของประเทศไทย หรือ “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2489” สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรประเภทที่ 2 เสนอญัตติให้สภาผู้แทนราษฎรพิจารณาและลงมติให้ความเห็นชอบและนำขึ้นทูลเกล้าฯ ถวายเพื่อทรงลงพระปรมาภิไธยและประกาศใช้
• รัฐธรรมนูญฉบับ 4 ของประเทศไทย หรือ “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (ฉบับชั่วคราว) พุทธศักราช 2490” คณะรัฐประหารภายใต้การนำของ พลโท ผิน ชุณหะวัณ นำร่างรัฐธรรมนูญขึ้นทูลเกล้าฯ ถวายเพื่อทรงลงพระปรมาภิไธยและประกาศใช้
• รัฐธรรมนูญฉบับ 5 ของประเทศไทย หรือ “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2492” จัดทำโดยสภาร่างรัฐธรรมนูญ แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2491 แล้วนำขึ้นทูลเกล้าฯ ถวายเพื่อทรงลงพระปรมาภิไธย และประกาศใช้
• รัฐธรรมนูญฉบับ 6 ของประเทศไทย หรือ “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2492” จัดทำโดยคณะรัฐประหารภายใต้การนำของจอมพล ป. พิบูลสงครามนำรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2475 มาใช้บังคับใหม่
• รัฐธรรมนูญฉบับ 7 ของประเทศไทย หรือ “ธรรมนูญการปกครองราชอาณาจักร พุทธศักราช 2502” จัดทำโดยคณะรัฐประหารภายใต้การนำของ จอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์ แล้วนำขึ้นทูลเกล้าฯ ถวาย
• รัฐธรรมนูญฉบับ 8 ของประเทศไทย หรือ “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2511” สภาร่างรัฐธรรมนูญเป็นผู้จัดทำและนำขึ้นทูลเกล้าฯ ถวายเพื่อทรงลงพระปรมาภิไธยและประกาศใช้
• รัฐธรรมนูญฉบับ 9 ของประเทศไทย หรือ “ธรรมนูญการปกครองราชอาณาจักร พุทธศักราช 2515” จัดทำโดยคณะปฏิวัติภายใต้การนำของ จอมพล ถนอม กิตติขจร นำเอาธรรมนูญการปกครองอาณาจักร พุทธศักราช 2502 มาแก้ไขปรับปรุงใหม่
• รัฐธรรมนูญฉบับ 10 ของประเทศไทย หรือ “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2517” จัดทำขึ้นโดยคณะกรรมการร่างรัฐธรรมนูญ ซึ่งคณะรัฐมนตรีตั้งขึ้นเป็นผู้ยกร่างแล้วให้สภานิติบัญญัติแห่งชาติพิจารณาและให้ความเห็นชอบแล้วนำขึ้นทูลเกล้าฯ ถวายเพื่อทรงลงพระปรมาภิไธยและประกาศใช้
• รัฐธรรมนูญฉบับ 11 ของประเทศไทย หรือ “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2519” จัดทำขึ้นโดยคณะปฏิรูปการปกครองแผ่นดินทำการยกร่างรัฐธรรมนูญขึ้นใหม่ แล้วนำขึ้นทูลเกล้าฯ ถวาย
• รัฐธรรมนูญฉบับ 12 ของประเทศไทย หรือ “ธรรมนูญการปกครองราชอาณาจักร พุทธศักราช 2520” จัดทำขึ้นโดยคณะปฏิวัติภายใต้การนำของ พลเรือเอก สงัด ชลออยู่ นำร่างธรรมนูญการปกครองขึ้นทูลเกล้าฯ
• รัฐธรรมนูญฉบับ 13 ของประเทศไทย หรือ “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2521” จัดทำขึ้นโดยคณะกรรมาธิการร่างรัฐธรรมนูญ จัดทำขึ้นเสนอให้สภานิติบัญญัติแห่งชาติพิจารณาให้ความเห็นชอบ แล้วนำขึ้นทูลเกล้าฯ ถวาย
• รัฐธรรมนูญฉบับ 14 ของประเทศไทย หรือ “ธรรมนูญการปกครองราชอาณาจักร พุทธศักราช 2534” จัดทำขึ้นโดยคณะรักษาความสงบเรียบร้อยแห่งชาติ (รสช.) ภายใต้การนำของ พลเอก สุนทร คงสมพงษ์ นำร่างธรรมนูญ
• รัฐธรรมนูญฉบับ 15 ของประเทศไทย หรือ “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2534” จัดทำขึ้นโดยสภานิติบัญญัติแห่งชาติพิจารณาให้ความเห็นชอบแล้วนำขึ้นทูลเกล้าฯ ถวายเพื่อทรงลงพระปรมาภิไธยและประกาศใช้
• รัฐธรรมนูญฉบับ 16 ของประเทศไทย หรือ “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540” จัดทำขึ้นโดยสภาร่างรัฐธรรมนูญจัดทำและเสนอให้รัฐสภาให้ความเห็นชอบแล้วนำขึ้นทูลเกล้าฯ ถวายเพื่อทรงลงพระปรมาภิไธยและประกาศใช้
• รัฐธรรมนูญฉบับ 17 ของประเทศไทย หรือ “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (ฉบับชั่วคราว) พุทธศักราช 2549” จัดทำขึ้นโดยคณะปฏิรูปการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข (คปค.)
• รัฐธรรมนูญฉบับ 18 ของประเทศไทย หรือ “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550” จัดทำขึ้นโดยสภาร่างรัฐธรรมนูญจัดทำขึ้น ผ่านการทำประชามติโดยประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้งและมีเสียงข้างมากเห็นชอบ
• รัฐธรรมนูญฉบับ 19 ของประเทศไทย หรือ “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (ฉบับชั่วคราว) พุทธศักราช 2557” จัดทำขึ้นโดยคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) นำขึ้นทูลเกล้าฯ ถวาย
• รัฐธรรมนูญฉบับ 20 ของประเทศไทย หรือ “รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560” จัดทำขึ้นโดยคณะกรรมการร่างรัฐธรรมนูญจัดทำขึ้น ผ่านการออกเสียงประชามติโดยประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้ง และมีเสียงข้างมากเห็นชอบ

สรุปรัฐธรรมนูญ 20 ฉบับ ล้วนแล้วแต่เป็นรัฐธรรมนูญที่เกิดขึ้นจากกระบวนการอย่างถูกต้องและมีการเลือกใช้ตามสภาพทางสังคมและการปกครองในตอนนั้นๆ แล้วในตอนนี้ประเทศไทยได้ใช้ รัฐธรรมนูญปัจจุบันฉบับที่เท่าไหร่ กันล่ะ?

 

รัฐธรรมนูญปัจจุบันฉบับที่เท่าไหร่ ใช้มาเป็นระยะเวลานานเท่าใด

คำตอบคือ รัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน เป็นฉบับบที่ 20 ซึ่งนั่นคือจำนวนทั้งหมดตั้งแต่แรกจนถึงปัจจุบัน ซึ่งฉบับปัจจุบันจะเป็นของพุทธศักราช 2560 ที่มีการลงนามรับรองโดยนายกรัฐมนตรีพลเอกประยุทธ์จันทร์โอชาเริ่มใช้ตั้งแต่ปี 2560 จนถึงปีปัจจุบันนี้ รัฐธรรมนูญ 20 ฉบับ ทั้งหมดที่ผ่านมาของประเทศไทยก็ได้มีการปรับใช้ตามสภาพสังคมในตอนนั้นๆ และสำหรับ รัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน ได้มีการใช้มาเป็นระยะเวลานานถึง 6 ปีเลยทีเดียวสำหรับในตอนนี้

โดยในปัจจุบัน รัฐธรรมนูญไทยที่ใช้งานเป็นรัฐธรรมนูญลำดับที่ 20 ซึ่งได้รับการอนุมัติในปี พ.ศ. 2560 (2017) โดยมีความสำคัญและกำหนดระบบการปกครอง อำนาจของสถาบันรัฐบาล สิทธิและเสรีภาพของประชาชน และการดำเนินการของอำนาจต่าง ๆ ในระบบการปกครองของประเทศไทย

 

เรื่องราวการเมืองที่น่าสนใจเพิ่มเติม

การเลือกตั้ง เป็นสิ่งที่ประชาชนต้องรู้ และมีสิทธิ

เลขาธิการประธานาธิบดีกล่าวว่าข้อความส่วนตัวของประธานาธิบดี ‘ทำให้การเมือง’ เป็น ‘ไม่เหมาะสม’

พรรคพลังประชาชนจะตัดสินใจเลือกหัวหน้าคนใหม่โดยการลงคะแนนเสียงของสมาชิกพรรคเท่านั้น

การพิจารณาของสมาชิกคณะรัฐมนตรีของยุนเริ่มต้นด้วยความไม่แน่นอน